top of page
WALLUKS KALSİT.webp

KALSİT NEDİR? KULLANIM ALANLARI NELERDİR?

Özellikleri

Kalsit; kimyasal formülü CaCO3, kristal tane boyutu 1 mm-10 cm arasında olan kireçtaşının yapıtaşı olan bir mineraldir. Mohs sertlik çizelgesine göre sertliği 3 ve özgül ağırlığı 20 °C’da 2,7 gr/cm3 ve çözünürlüğü 25 °C’da 0,0015 gr/cm3 H2O olup romboeder yüzeylerine göre (1011) güzel dilinimleri vardır. Kolay kırılır, cam parıltılı, doğada yarı saydam ve mat olarak bulunur. Islanda Spatı adı verilen çeşidinde optik olarak negatif, ince kesitleri renksizdir. Asitte eriyerek CO2 kabarcıkları çıkarır. Çift kırılması önemli bir özelliktir. Bundan dolayı yazıları çift olarak gösterir. Saf olanlarının bileşiminde % 56 CaO, % 44 CO2 ve beraberinde birlikte bulunduğu kayaç ve minerallere bağlı olarak az da olsa Mg, Fe, Mn, Zn, Sr, Cu, Pb, Co, Ba, Cr ve As bulunabilir Üfleçte erimez fakat rengi değişerek beyaz veya donuk olur (Şahin, 1978). Safsızlıkları oksit olarak MgO, SiO2, Al2O3, Na2O, TiO2 ve P2O2 olup, kullanıldığı sanayii dalına göre kaliteyi olumsuz etkiler.

 

Kireçtaşı(Kalker):

Çeşitli tane büyüklüğündeki kalsit kristallerinden ibaret masif, beyaz monomineralik bir kayaçtır. Yan mineralleri pirit, galen, rutil, zirkon, jips, barit ve feldispattır.

Mermer:

Kristal tane boyutu 0,1mm’den büyük kalsitten oluşan metamorfizma geçirmiş kireçtaşı yada kalkerdir. Yan mineralleri silikat, feldispat, mika, demir oksit ve fluorittir.

Mikronize Kalsit:

1-100 mm boyutuna öğütülmüş kalsitin ticari adıdır. Genelde dolgu ve kaplama sanayiinde kullanılır.

Tebeşir:

Kalite Belirleme Terimleri

Aşındırma Değeri:

3,2 lt saf suda dağıtılmış 100 gr kuru CaCO3’ın 6000 devir sonrası aşındırma cihazındaki yapmış olduğu mg olarak ağırlık kaybı olup, kağıt sanayinde önemli bir değerdir.

Dağılma Hızı:

CaCO3 tanelerinin kullanıldığı ortamda topaklanmaması, dağılmasıdır. Dolgu sanayinde önemlidir.

Dağılma Hızı:

CaCO3 taneleri arasındaki boşluğun azaltılması ve düşürülmesi için tanelerin çeşitli alifatiklerle kaplanmasıdır.

Beyazlık Derecesi:

Standart MgO beyazlığı ile karşılaştırılması sonucu elde edilen bir değer olup malzemenin ışığı yansıtıcılığının %’sidir. Bu değer kalsit için % 96-100, mermer için % 96 ve tebeşir için % 93-96 olmalıdır. Kağıt ve beyazlığın önemli olduğu sanayi dallarında aranır bir özelliktir.

Özgül Yüzey:

1 gr CaCO3’ün toplam yüzeyi cm2 olarak değeridir. Kaplama ve plastik sanayinde aranır.

Hazırlama ve Zenginleştirme:

Kalsit endüstriyel olarak kullanılmadan önce kırma, öğütme, sınıflama, malzemenin yapısına bağlı olara manyetik ayırıma ve flotasyon işlemlerine tabi tutulur. Böylece kalsit hem malzeme hem de kimyasal olarak homojen olur.

Kırma:

Çeneli, darbeli, çekiçli kırıcılarla merdaneler kırmada kullanılır. Kırıcı malzeme özelliği, sertlik, tesis kapasitesi ve ürün boyutuna göre seçilir. Çeneli kırıcılar düz ve uzun, darbeli kırıcılar kübik veya yuvarlak ürün verirler.

Öğütme:

Çubuklu ve bilyeli değirmenler, dikey değirmenler, halkalı öğütücüler, döner değirmenler ve pülverizatörler kullanılır.

Değirmenler, halkalı öğütücü ve dikey değirmenler bir sınıflayıcı ile beraber kullanılır. Yaş öğütmede özel bir sınıflandırıcı, kuru öğütmede havalı ayırıcı veya filtre kullanılır. Kuru olarak bilyeli değirmen ve halkalı öğütücü kullanıldığında siklon veya toz tutucu fan ile beraber kullanılır. Dikey değirmenler yeni bir teknoloji olup diğer öğütücülere göre avantajları şunlardır:
1) Kurma maliyeti az
2) İşletme ucuz olup enerji sarfiyatı az
3) Sessiz çalışır
4)Az yer kaplar
5) Hareket eden parçası az
6) Aşırı öğütmesi ve boş durması az
7) İç hacim kapasite kullanımı fazladır.

Eleme ve Sınıflandırma:

Eleme, malzemeyi sınıflandırmak, malzeme ile beraber bulunabilecek kum, kil vs’yi yıkayarak atmak için yaş yapılabilir. Eleme için düz, konik, titreşimli, sarsıntılı ve döner elekler kullanılır. Tane boyutu 147 mikrondan küçük olan malzeme için havalı ayırıcı veya siklonlar kullanılır.

Flotasyon:

İşlem öncesi 74 mikron altına sınıflandırılmış malzemenin santrifüj veya siklon ile şılamı atılır. Kalsit yağ asitleri ve sabun ile pH 8,5-9’da yüzdürülür. Serisit, kuvars ve diğer silikatlar tannik asit, quebracho veya kalgon ile bastırılır. Na2CO3 ve Na2SiO3 kontrol reaktifleri olarak kullanılır. % 20 katı yoğunluğundaki ortama reaktifler kondisyonerden veya flotasyon hücresine doğrudan beslenebilir. Ayrıca verimi artırmak için NaOH kullanılır. Flotasyon süresi 10-12 dakika olabilir.

Kullanım Alanları

Önemli Kullanım Alanları 

Kağıt

Boya

Lastik

Plastik

Hayvan Yemi

Tarım

İlaç

Kömür Ocağı

Cam

Cam Macunu

Şeker

Kozmotik

Patlayıcı Madde

Karpit

Su Arıtımı

Seramik

Derz Malzemesi

Diğer Kullanım Alanları

1- Petrol rafinesinde organik kükürt, SO2 ve CS2 gibi gazların tutulması ve emülsiyonu,
2- Oto yağlama yağında sabunlaştırıcı olarak,
3- Tel imalinde kızgın telin oksidasyona karşı korunması,
4- Mürekkep, zamk, gliserin, sirke ve çiklet, kibrit, muşamba, kaynak çubukları imali,
5- Yağların sabunlaştırılması ve akıcı hale getirilmesi,
6- Dericilikte hayvan kıllarının uzaklaştırılması ve dezenfektan olarak haşarat ilaçlarında, zehir absorbantı olarak,
7- Soda, sabun, temizleme tozu, diş macunu ve yumuşak aşındırıcı imalatında,
8- Flotasyon ve sondaj çamurunda kullanılır.

 

bottom of page